De eerste zes maanden van de regering Lula zijn voorbij. Ze werden gekenmerkt door een totaal ander beleid dan het vorige, positief doorwegend op de balans. Anderzijds zorgde de president voor een aantal polemische uitspraken en blunders, met repercussie in zijn eigen land, maar ook in andere delen van de wereld.

De belangrijkste van die uitspraken worden opgesomd in dit artikel waarbij hij o.m. verwees naar de militaire staatsgreep van 1964 als een "revolutie"; een uitspraak over mensen met een verstandelijke beperking die hij omschreef als "mensen met losse schroeven" (waarvoor hij zich later excuseerde); een andere over de slavernij die "toch een goede zaak met zich meebracht voor het land, met name de rassenvermenging" tussen inheemse volkeren, zwarten en Europeanen; kromme uitspraken over de oorlog in Oekraïne; en vorige week de ijskoude bewering dat "democratie relatief is", in een poging om het politieke systeem van buurland Venezuela te vergoelijken, waar dictator Nicolás Maduro politieke tegenstanders vervolgt en laat opsluiten, en verantwoordelijk is voor meer dan 7 miljoen vluchtelingen, door zijn desastreus economisch beleid.

Deze laatste uitspraak verdiende een antwoord en dat kwam er ook, van niemand minder als minister Gilmar Mendes (foto boven), de decaan van het hoogste gerechtshof van het land, het Supremo Tribunal Federal. Voor de minister is het concept van democratie helemaal niet "relatief". Hij aarzelde ook niet om dat rechtstreeks toe te lichten.

"Na de overwinning op de totalitaire regimes van de 20ste eeuw, kan de democratie, in alle ernst, niet opgevat worden als een lege formule, bereid tot de aanvaarding van eender welke inhoud".

De excellentie gaf ook kritiek op het Venezolaanse regime, zonder de narcodictatuur van Maduro te vermelden: "Een politiek regime is niet democratisch wanneer de leider van de uitvoerende macht de militaire macht gebruikt om het Parlement en de rechterlijke macht aan hem te onderwerpen (en de fysieke uitroeiing te garanderen van burgers die dictatoriale misstanden durven aan de kaak te stellen)".

Voor Mendes "kan het houden van verkiezingen in zo 'n hypothetisch scenario nooit het democratische karakter van een politiek regime garanderen: kiezers kunnen niet kiezen tussen regering en oppositie, maar onderschrijven enkel de wil van de dictator van dienst".

In Brazilië, zo schreef Mendes, "was het pas na veel bloedvergieten dat de Nationale Grondwetgevende Vergadering van 1988 een democratisch politiek model invoerde, gebaseerd op waarden en principes die niet kunnen worden gerelativeerd, zoals de scheiding tussen de drie machten en de grondwettelijke rechten".

De minister besloot met deze woorden: "De grondwet van 1988 eist dat we niet tolerant zijn tegenover zij die haar vernietiging predikt, en eist ook respect voor de nagedachtenis van degenen die hun leven lieten terwijl ze vochten voor de democratie van vandaag".

Lula?

Veja - Metrópoles

Foto: Fabio Rodrigues Pozzebom/Agência Brasil

Source: https://www.link2brazil.com/post/een-les-in-democratie