Braziliaans indianenhoofd na ruzie over land vermoord.
Bewerkt door: Toon Mast
7/08/12 - 14u28 Bron: belga.be
Het leven van de Braziliaanse indianen wordt steeds moeilijker. Eerst wordt hun land geroofd. En als ze zich daartegen verzetten, kan dat hun leven kosten. Het economische groeiland Brazilië, van 4 oktober 2011 tot 15 januari 2012 nog gastland van Europalia in Brussel, kan of wil zijn inheemse bevolking niet beschermen.
Zelfs het hun toegezegde land is voor de indianen in Brazilië niet zeker. Indien de gemeenschappen zich verzetten tegen vooral door landbouwers gepleegde roof van grondgebieden, worden hun stamhoofden bedreigd met de dood. Het jongste geval is dat van Geusivam Silva de Lima, stamhoofd van de Potiguara-indianen, die in koelen bloede werd omgebracht.
Domino
Het 30-jarige stamhoofd speelde domino op het plein van het indianendorp Brejinho in de Noord-Braziliaanse deelstaat Paraíbo. Een van de spelers was zijn lijfwacht, die na herhaalde bedreigingen voor zijn veiligheid werd ingeschakeld. Maar dat volstond niet. Twee huurmoordenaars op een motor naderden hen op schietafstand, en jaagden Lima drie kogels door zijn lichaam, twee ervan door zijn hoofd. Zijn lijfwacht probeerde hem nog te beschermen, maar werd doodgeschoten. Lima werd zwaargewond opgenomen in het ziekenhuis. Zondagavond, vijf dagen na de aanslag, bezweek hij aan zijn verwondingen. Dat meldde het staatspersagentschap Agência Brasil.
Angst
"Nog twee te gaan", zei een van de killers volgens ooggetuigen na de schoten. De allusie op volgende slachtoffers is niet zomaar willekeurig. Minstens negen andere stamhoofden van de Potiguara hebben volgens informatie van de inheemse Missieraad van de Braziliaanse Bisschoppenconferentie (CIMI) dit jaar doodsbedreigingen ontvangen. De politie heeft nog geen bewijzen over persoonlijke of politieke motieven voor de moordaanslag gevonden. De Potiguara leven nu echter in angst. "We kunnen niet meer rustig slapen", verklaarde stamhoofd Capitao Potiguara, "we hebben de minister van Justitie gesmeekt om de situatie in de regio in het oog te houden."
Strijd
De 30-jarige Lima was een erkend pleitbezorger voor de rechten van de Potiguara-indianen. In april had hij een succesvolle strijd gevoerd voor de teruggave van 90 hectare land, die door landbouwers van de Potiguara in gebruik was genomen voor een suikerrietplantage. Nochtans was dat stuk grondgebied door de staat erkend als indianengebied. De Potiguara-gemeenschap is in totaal 35.000 hectare grond toegezegd. In de 32 Potiguara-dorpen leven circa 16.000 mensen. Het komt steeds weer tot conflicten met landbouwers. Volgens de CIMI zijn er al meer dan 1.600 illegale landbezettingen op Potiguara-gebied.
Veiligheidsdienst
Maar niet alleen in het noordoosten van Brazilië leven de indianen onder constante bedreiging. In de aan Paraguay aangrenzende deelstaat Mato Grosso do Sul werd in november 2011 de leider van de Kaiowá Guaraní-indianen, Nisio Gomes, door 40 gewapende mannen doodgeschoten. Gomes voerde een groep van 60 Guaraníes aan, die door landbouwers uit hun gebieden werden verdreven. Drie weken geleden werden 18 verdachten opgepakt, onder hen de baas van een veiligheidsdienst en verschillende landeigenaars, aldus de hulporganisatie Survival International.
817.000 indianen
Volgens de laatste volkstelling leven in Brazilië 817.000 indianen die tot 220 verschillende stammen behoren. Bovendien zijn er volgens FUNAI, het Braziliaanse overheidsdepartement voor Inheemse Zaken, ongeveer 80 geïsoleerd levende indianengemeenschappen, voornamelijk in het Amazonegebied, die door houtkap en stuwdamprojecten in hun bestaan bedreigd zijn.
V&B