Bewustwording via kunst en cultuur: Fundação Conscienciarte.

Alles wat je maar kwijt wil over Brazilië.
Gebruikersavatar
Veger & Blik
Artikels: 0
Berichten: 729
Lid geworden op: di mar 06, 2007 23:48

Bewustwording via kunst en cultuur: Fundação Conscienciarte.

Bericht door Veger & Blik » di mei 15, 2012 22:36

http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2 ... cienciarte

dinsdag 15 mei 2012
door Luc Vankrunkelsven

Bewustwording via kunst en cultuur: Fundação Conscienciarte.

Het is feest in Brasília. Enkele duizenden mensen grijpen deze jaarlijkse stadsfeestdag aan om tussen de regeringsgebouwen tegen corruptie te betogen. Voorts zijn er de gebruikelijke optredens, maar voor het eerst ook een grote literatuurbeurs. Interessant om zien wat een massa aan leer- en leesgierigen hier samenschoolt. Gezinnen met kinderen zijn opvallend aanwezig.

Kansarme jongeren in de Braziliaanse Cerrado worden bewust gemaakt van hun potentieel en de mogelijkheden tot zelfontplooiing in hun eigen omgeving via sessies kunst en cultuur van de Fundação Conscienciarte (foto: Fundação Conscienciarte)

De boekenverkoop zit in Brazilië in de lift. Tussen 2009 en 2010 werden er 8,3 procent méér boeken verkocht dan voorheen. Er zijn ook heel wat debatten en sessies met auteurs. We nemen deel aan een debat over de wereldwijde economische crisis. Een goede opstap om een dag later in gesprek te treden met Embrapa, het nationaal agrarisch studiecentrum van de federale overheid, een beetje te vergelijken met het ILVO (Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek) in Vlaanderen.

Zet Embrapa nu ook wat in op de agricultura familiar (gezinslandbouw) en bijvoorbeeld op de commercialisering van de soortenrijkdom van de Cerrado? Of is na 40 jaar de hoofdstroom nog meer van hetzelfde: soja, suikerriet en co? Embrapa Cerrado bestaat, zoals Embrapa Suinos (varkens), Embrapa Floresta (bos), Embrapa Soja bestaan. Hoe zit het met de machtsverhoudingen? In Vlaanderen bijvoorbeeld zit de macht duidelijk bij de vleessector.

Bewustwording, kunst en cultuur

Dan even over en weer naar Paracatu in de deelstaat Minas Gerais. Even? Ja, 240 km heen en 240 km terug. Naar Braziliaanse normen zijn dat geen afstanden. Voor een Belg is dat ongeveer heel het land doorkruisen. Waarom toch die rit? Peter De Lannoy en Isabel Duarte werkten vijf jaar in Paracatu met de Fundação Conscienciarte. Ze zijn er nog zeer geliefd.

Wervel werkt nu in Brussel samen met het Braziliaanse kunstenaarscollectief Art'Nativa. Om de Cerrado ieder op zijn wijze op de kaart te zetten: Wervel met toespraken, acties, teksten en foto's van João Caetano; Art'Nativa met artisanaat en workshops. 'Bio-joias' met zaden van de Cerrado en uit het Amazonegebied, gecombineerd met henneptouw vanwege Wervel. Isabel Duarte animeert de groep.

Het werd een boeiende voormiddag met Movimento Verde en Fundação Conscienciarte (1). Beide zijn op hun eigen manier bezig met educatie en bewustwording. In de context van ... de oprukkende soja in de streek. In Conscienciarte zit weer het woord 'arte'. Kunst. De NGO komt op voor de verbetering van de levenskwaliteit, voor elementaire rechten van kinderen, jongeren en volwassenen. Daar hoort ook verandering van bewustzijn bij en dat dikwijls via kunst en cultuur.

Nog nooit zag ik zo'n kunstzinnig ingericht kantoor. In een beschermd gebouw van dit koloniale stadsdeel van Paracatu. Eén van de projecten werd opgezet om de culturele identiteit van de Quilombos te versterken: de Afro-Braziliaanse cultuur. Een Cine Club is gelieerd aan een audiovisueel project om de sociale, digitale en culturele inclusie van de gemeenschappen te bevorderen. Om maar enkele boeiende projecten te noemen.

De stichting bereikt duizenden mensen in heel de streek en ver daarbuiten. Zo waren er in 2010 bij de Caravana Cultural Conscienciarte 10.200 mensen en vijf gemeenschappen betrokken. De doelstelling: activiteiten van cultuur, kunst, ontspanning, sport en burgerschap. Vooral gericht op zwakke bevolkingsgroepen. Om een sociaal-culturele impuls te geven. Kansarme jongeren in de Braziliaanse Cerrado worden bewust gemaakt van hun potentieel en de mogelijkheden tot zelfontplooiing in hun eigen omgeving en buiten de grootstad. Zo draagt Fundação Conscienciarte indirect bij tot het bestrijden van de rurale exodus.

Cultuur van anderen zomaar overrulen

's Avonds stap ik op het vliegtuig van Brasília naar Curitiba. Ik zit tussen twee vrouwen, die ongewild ten voeten uit een beeld schetsen van het opkomende Brazilië. Rechts van mij leest een jonge vrouw 'Capitalismo cognitivo', te vertalen als 'Kenniseconomie'. Eén van de mantra's die ook onze overheden constant afdreunen. Kennis als macht met patenten om deze kennis af te schermen en om vooral veel geld te scheppen. Tot de zeepbel uiteenspat. Zou de 'groene economie' niet een variant van dezelfde ideologie kunnen zijn?

Links van me zit een fazendeira van Laranjeiras do Sul in de staat Paraná. Met? Soja! Vader trok 30 jaar geleden met zijn houtzagerij 2.000 km noordelijker, naar de deelstaat Pará. Daar waar de staat amper greep krijgt op ontbossing en andere verschijnselen. Als de zaak ontbost was, zette hij er samen met een zoon runderen op. De normale gang van zaken aan de 'fronteira agricola' (landbouwgrens).

De dochter gaat twee keer per jaar over en weer voor de boekhouding. Haar man is ook onderweg naar huis, maar dan vanuit een andere staat: Piauí. De armste deelstaat van Brazilië. De sulistas (nvdr: 'zuiderlingen', dit zijn de inwoners van de rijkere zuidelijke staten van Brazilië) komen in het Noorden 'welvaart' brengen. Dat vinden ze zelf toch.

Wat de mensen, die er al sinds generaties wonen, leven en beleven, ervan denken, vinden ze maar niks. Overlevingslandbouw. Hun cultuur mag zonder scrupules met soja overruled worden. Zíj brengen landbouw binnen op 'grande escala'. Eigenlijk heeft het niet veel met landbouw te maken, maar met machines. Met boekhouding. Met export en met vlug veel geld verdienen.

De mensen in het voormalige woud van Pará en Piauí begrijpen er niets van. "Niets loopt daar zoals het hoort", zegt de mevrouw fazendeira. Van management hebben ze daar nog nooit gehoord. Het doet me denken aan het tijdschrift 'Landbouw & Techniek' dat de Belgische Boerenbond begin 2012 omdoopte tot: 'Management & Techniek'. Inderdaad, het heeft allemaal hoe langer hoe minder met boeren, laat staan met landbouw te maken. Management en techniek, dààr gaat het om. Zoals zovelen uit het zuiden heeft haar man in Piauí een grote lap soja liggen.

De hoofdsteunen van de vliegtuigzetels zorgen voor de ondersteunende ideologie: 'Melhor que assistir ao crescimento do Brasil, é crescer com ele' (Het beste om bij te dragen aan de groei van Brazilië is samen met haar te groeien). 'Conte com a consultaria da PWC' (Reken op het advies van PWC (www.pwc.com/br). Laat ons vooral maar 'groen' groeien. De draagkracht van planeet aarde is immers onbeperkt!

Luc Vankrunkelsven

Luc Vankrunkelsven is medewerker bij Wervel vzw (Werkgroep voor een rechtvaardige en verantwoorde landbouw) en publiceerde zonet een nieuw boek 'Legal! Optimisme-realiteit-hoop' (ISBN 9-789081-486828), gebaseerd op zijn reizen en contacten in Brazilië, over de gevaren en uitdagingen van het heersende socio-economisch ontwikkelingsmodel dat steunt op agrobusiness.

(Curitiba, 24 april 2012)

(1) www.conscienciarte.org.br en www.movimentoverdedeparacatu.blogspot.com

PS. Op 24 april 2012 werd de Código Florestal (de federale boswetgeving) in de Braziliaanse federale kamer goedgekeurd, na 13 jaar dispuut. Een ramp voor de natuur, 'zalig' voor de agronegócio. Vele ja-stemmers bij deze wet zijn verbonden met allerlei financiële groepen. Nu de inkomsten en uitgaven van de verkiezingen van 2010 gepubliceerd worden, blijkt het geen toeval te zijn dat wie geld ontving van houtzagerijen of de grote machten in de agrobusiness gedwee ja-stemde voor deze hallucinante wet.

Het gaat goed met 'de houtsector': in het eerste trimester van 2012 werden er 26,3 procent meer machines verkocht. Zal presidente Dilma Rousseff, die als vrij economisch denkend bekend staat, een veto durven uit te spreken tegen deze wet van vernietiging? Of sneuvelt na 47 jaar definitief de vorige código florestal, vlak voor Rio+20, de VN-opvolgingsconferentie over milieu en klimaat?


Externe links

Fundação Conscienciarte

http://www.conscienciarte.org.br


Movimento Verde

http://www.movimentoverdedeparacatu.blogspot.com


Wervel vzw

http://www.wervel.be


Projeto Alerta: Cerrado (foto's van João Caetano)

http://www.projetoalerta.com/index.asp

:-)

V&B



Plaats reactie