Wat voorafging

In 2014 werd de stichting Oswaldo Cruz (Fiocruz) aangezocht door de regering om een onderzoek uit te voeren over het drugsgebruik in Brazilië. Dat onderzoek werd afgerond in 2019, reeds onder de regering van Jair Bolsonaro. Het wees uit, na een ondervraging van 16.000 mensen, dat 9,9% van de Brazilianen tussen 12 en 65 jaar reeds een of andere verboden instantie uitprobeerden.

Het werk werd echter "technische oppervlakkig" beschouwd omdat de gebruikte methode een vergelijk onmogelijk maakte met vroegere resultaten, waardoor het uiteindelijke doel, met name aan de weet te komen of het drugsgebruik wel of niet gestegen was, benadeeld werd. Er ontstond een bekgevecht met beschuldigingen heen en weer. De verwarring liep uiteindelijk uit op een administratief proces waarin bepaald werd dat Fiocruz R$ 11 miljoen reais moest teruggeven aan de schatkist.

Dit verhaal zou onopgemerkt in de vergetelheid terecht komen, ware het niet omwille van een detail: bij de autoriteiten die als verantwoordelijk werden beschouwd voor de onregelmatigheid bevindt zich Nísia Trindade (foto hieronder), de huidige zorgminister.

Voor zij de benoeming door Lula aanvaardde, was Trindade de directrice van Fiocruz. Voor de CGU (Controladoria-Geral da União) is het duidelijk: Fiocruz voerde de opdracht niet uit zoals overeengekomen en leverde ook geen bewijzen van de manier waarop het overheidsgeld, ter beschikking gesteld voor het onderzoek, werd gebruikt. De zaak werd inmiddels in handen gegeven van het Openbaar Ministerie en van het Rekenhof, genoeg om de minister met hoofdpijn op te zadelen.

Vandaag

In de voorbije weken verzeilde Trindade ook in een politiek wespennest. Het probleem van de minister heeft alles te maken met het pragmatisme van de regering Lula. Het ministerie van Gezondheid wordt door de politici beschouwd als een kroonjuweel, met een jaarlijkse begroting van 180 miljard reais waar diverse partijen likkebaardend naar loeren. Immers, het geld kan gebruikt worden om hospitalen te bouwen, geneesmiddelen en ambulances te kopen en om eerste hulpposten in het ganse land te voorzien van het nodige materiaal, in kleine en grote gemeentes. Dat komt neer op een immens groot electoraal kapitaal, met directe invloed op de kiezers. De inhuldiging van een nieuwe hulppost in een kleine stad kan, bijvoorbeeld, het verschil uitmaken tussen een overwinning of een nederlaag in de gemeentelijke verkiezingen van volgend jaar.

Tel daar nog de "emendas parlamentares" bij, financiële middelen van de federale begroting die volksvertegenwoordigers en senatoren doorsluizen naar hun electorale basis. Dat gaat om meer dan R$ 10 miljard. Dat geld beheren - investeringen en emendas - zorgt voor een grote politiek macht van de partijleiding. En dat is precies wat de centrumpartijen op het oog hebben, in ruil voor steun aan regeringsprojecten in het parlement.

Sinds het begin van dit jaar werd er "slechts" 3,3 miljard uitbetaald, zonder rekening te houden met de blokkering van 10% van de emendas omwille van "technische redenen", ontbreken van projecten, documenten of andere bureaucratische problemen.

Trindade werd gekozen door Lula omwille van haar technische capaciteit, en als tegenpool voor de warboel in het ministerie onder de regering van Bolsonaro, niet als politicus, en laat dat nou net een probleem zijn. Politici zijn immers niet ongewoon als zorgminister, denk maar aan Humberto Costa (in de eerste regering van Lula), Alexandre Padilha (onder Dilma Rousseff), Ricardo Barros (Michel Temer) en Luiz Henrique Mandetta (Bolsonaro). Trindade levert goed werk, maar ontvangt geen parlementariërs, zwaait niet rond met emendas. En dat leidt, zoals men het in Brazilië uitdrukt, naar de frituurmand.

Het opeisen van haar ministerie wordt gestimuleerd door Kamervoorzitter Arthur Lira die de boodschap al overbracht bij Lula. Die reageerde tot nog toe niet. Trindade zegt dat ze gerust is, dat ze vertrouwt op de president, maar geeft toe dat ze het doelwit is van politieke druk.

Collega Daniela Carneiro (Toerisme) zit nog in het zadel, maar haar vervanging (inclusief het agentschap voor toerisme Embratur), eveneens onder politieke druk, is inmiddels erg waarschijnlijk geworden.

Bescheiden stoelendans op komst?

Veja

Foto's: Ricardo Stuckert/PR - Wikimedia Commons

Source: https://www.link2brazil.com/post/politieke-druk-op-het-ministerie-van-gezondheid