De China-reis van president Lula werd een week geleden gecanceld wegens gezondheidsredenen. Inmiddels is hij aan de beterhand en werd bekend dat die reis wel zal plaatsvinden op dinsdag 11 april.

Actieve Braziliaanse diplomaten wedden erop dat er een geheim bestaat dat ten alle prijze pas zal worden bekendgemaakt bij de ontmoeting van Lula met de Chinese leider Xi Jinping.

Het zou gaan om de ondertekening van een akkoord waarbij Brazilië zich aansluit bij de "Nova Rota da Seda", de Braziliaanse omschrijving van het "Belt and Road Initiative" (in het Nederlands de Nieuwe Zijderoute).

Het "Belt and Road Initiative" (BRI) is een initiatief van de Chinese regering om de economische en politieke banden tussen China en andere landen in Azië, Europa, Afrika en Latijns-Amerika te versterken. Het initiatief omvat de ontwikkeling van een uitgebreid netwerk van infrastructuurprojecten, waaronder wegen, spoorwegen, havens en energiecentrales, die bedoeld zijn om de handel te bevorderen en economische groei te stimuleren.

De "Belt" verwijst naar de "Silk Road Economic Belt", een netwerk van handelsroutes die teruggaat tot de oudheid en die China verbindt met Centraal-Azië, Rusland en Europa. De "Road" verwijst naar de "21st Century Maritime Silk Road", die de maritieme handelsroutes van China naar Zuidoost-Azië, Afrika en het Midden-Oosten omvat.

Het initiatief werd gelanceerd in 2013 door de Chinese president Xi Jinping en is een van de grootste infrastructuur- en ontwikkelingsprojecten ter wereld. Het is ook bekend als de "Nieuwe Zijderoute" en heeft tot doel de economische integratie van verschillende regio's te bevorderen en de Chinese invloed in de wereld te vergroten.

De mogelijke aansluiting van Brazilië was een van de belangrijkste punten op de tafel van de Chinese regering om tot een finale versie te komen van de officiële mededeling die vrijgegeven wordt na de ontmoeting van beide leiders, met een synthese van alle gemaakte akkoorden.

De mogelijke aansluiting van Brazilië met het "Belt and Road Initiative" is een gevoelige kwestie omdat de goede relatie die Brazilië heeft met de Verenigde Staten, hierdoor kan worden ondermijnd, niet in het minst in het kader van de huidige wereldwijde polarisatie die China en Rusland tegenover de Amerikanen en Europeanen plaatst. De oorlog in Oekraïne plaatste die polarisatie nog feller in het daglicht.

Deze context verklaart de geheimhouding van een toetreding van Brazilië tot het megaproject. Net vanwege de gevoeligheid van de zaak en de mogelijke diplomatieke gevolgen ervan, zijn de besprekingen over dit agendapunt met China beperkt gebleven tot de topleiding van Itamaraty (BZ) en een beperkte groep presidentiële adviseurs.

De kwestie is bovenal politiek en houdt rechtstreeks verband met de verschuiving in de strategie van de Braziliaanse diplomatie sinds de inauguratie van Lula. Onder leiding van voormalig minister van Buitenlandse Zaken Celso Amorim, adviseur van de president voor internationale zaken, heeft Brazilië al aangegeven dat het van plan is weer te gaan wedden op versterking van de Brics-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika).

Het blok wordt gezien als een alternatieve machtspool op het schaakbord van de wereldpolitiek, historisch gedomineerd door de rijkste naties ter wereld. Lula wil inzetten op dit front. De recente benoeming, door de Braziliaanse regering, van Dilma Rousseff tot hoofd van de door de Brics opgerichte ontwikkelingsbank, met hoofdkantoor in Shanghai, mag in die zin worden gezien als een gebaar - de keuze van een voormalig president van Brazilië voor de post is een teken van het belang dat het land aan de groep wil hechten.

Uiteraard is er ook een economisch motief. Het herstellen van de relatie met China - onderuit gehaald door de vorige president - kan er flink toe bijdragen dat de Braziliaanse economie weer op gang komt. Hoewel de relatie al sterk genoeg is, zou de toetreding van Brazilië tot het "Belt and Road Initiative" ook een belangrijke stap vormen voor China. Vanwege de relevantie van Brazilië in Latijns-Amerika, zou het dienen als een trofee voor de regering van Xi Jinping. Dit jaar voltooit het megaproject tien jaar en de toetreding van Brazilië zou een manier zijn om het jubileum te markeren met een gewichtige aankondiging.

Het "Belt and Road Initiative" telt nu 140 landen, waarvan 2 dozijn in Latijns Amerika. Bij de ondertekening van een memorandum van overeenstemming begin vorig jaar tijdens een ontmoeting met Xi Jinping, kondigde de president van Argentinië, Alberto Fernández, de belofte van de Chinezen aan om 23 miljard dollar aan het land toe te wijzen voor werken en projecten.

Onder het programma financieren en bouwen Chinese bedrijven en banken wegen, spoorwegen, havens, energiecentrales en telecommunicatienetwerken. Een van de uitgesproken doelstellingen, met name op het gebied van infrastructuur, is het vergemakkelijken van de totstandkoming van nieuwe handelsroutes in de wereld – uiteraard bij voorkeur routes die de logistiek van de handel met China vergemakkelijken, zowel over land als over zee. De Amerikanen zien het initiatief als een manier voor China om zijn invloed uit te breiden en de geassocieerde landen niet alleen zijn technologieën op te leggen, maar ook de diensten van zijn bedrijven.

Indien de toetredeing van Brazilië bevestigd wordt, zal een van de prioriteiten erin bestaan om het oude plan van een verbinding tussen de Braziliaanse kust en de Stille Oceaan weer op te delven, een verbinding via wegen en spoorwegen die - gezien de faciliteiten die dit zou bieden voor een goederenstroom met Azië - van groot belang zou zijn voor de Chinezen.

Metrópoles

Foto: Clauber Caetano - Ricardo Stuckert/PR

Source: https://www.link2brazil.com/post/sluit-brazili%C3%AB-zich-aan-bij-de-nieuwe-zijderoute